در این مطلب از نیکوکاران سلامت به بررسی تاثیرات داد زدن والدین بر سر کودکان و جایگزینی روش‌های مناسب آن، خواهیم پرداخت. اگر شما هم کودک دلبندی در اطرافیان خود دارید خواندن این مقاله را به شما پیشنهاد می‌کنیم! روش‌های آموزشی در هر خانواده‌ای، بسته به نوع فرهنگ و عقاید آنان، متفاوت است. ممکن است بعضی از خانواده‌ها بیش از اندازه با فرزندان خود، تند و خشن رفتار کنند و برخی دیگر، بیش از از اندازه با آنان، سازش کنند که در هر صورت، شخصیت کودک در آینده، دچار تزلزل خواهد شد.
همه‌ی والدین، بهترین‌ها را برای فرزندان خود می‌خواهند و برای رفاه حال آن‌ها، تمامی تلاش خود را می‌کنند. اما گاهی ممکن است از فرزندان شما خطا یا اشتباهی سر بزند که شما مجبور شوید، بر سر آنان فریاد بکشید.
این مسئله، امری کاملاً طبیعی است؛ چرا که ما همه انسان هستیم و هیچ کس کامل نیست. البته نحوه ابراز ناامیدی و نحوه برخورد با شرایط، می‌تواند تاثیر بسزایی بر سلامت و شخصیت درازمدت فرزندتان داشته باشد.
داد زدن والدین بر سر کودکان به صورت مداوم، ممکن است باعث آسیب‌های روحی و روانی جدی، در کودک شده و موجب شود، کودک از والدین خود بترسد و در زمان عدم حضور آن‌ها، رفتار‌های نامناسبی را از خود، نشان دهد.
برای درک بهتر اهمیت تغییر رفتار و جایگزینی گفتار محترمانه بجای عصبانیت و فریاد زدن، این مقاله گردآوری شده است و به بررسی این پدیده مشترک، بین کودکان و والدین می‌پردازد.
چرا والدین بر سر کودکان داد می زنند؟
بسیاری از افراد، در زمان عصبانیت بد‌رفتاری کرده و نمی‌توانند، خشم خود را کنترل کنند که این مشکل، بر رفتار والدین با فرزندان نیز، تأثیر می‌گذارد. گاهی والدین، آنقدر عصبانی می‌شوند که صدای خود را به روی کودک، بلند می‌کنند؛ اما در واقع، چنین رفتاری نمی‌تواند مشکل را حل کند.
داد زدن والدین بر سر کودکان، شاید بتواند آنان را بصورت مقطعی آرام و مطیع کند؛ اما این بدان معنا نیست که او با این کار، متوجه شود که چرا شما ناراحت هستید و او چه اشتباهی انجام داده است.
داد زدن والدین بر سر کودکان، می‌تواند ناخواسته مشکلات جدی رفتاری و شخصیتی برای کودک ایجاد کند؛ چرا که والدین، تا زمانی که کودک به مدرسه برود، تنها معلم او هستند و اگر کودک، فریاد زدن را رفتاری طبیعی تشخیص دهد، از آن تقلید می‌کند.
ممکن است با فریاد کشیدن بر سر فرزندتان، فکر کنید که او شما را بهتر درک می‌کند؛ اما با این رفتار، نه تنها پیام حرف‌های خود را برای کودک توضیح نمی‌دهید، بلکه از معاشرت او با خودتان نیز می‌کاهید که بعد از مدتی می‌توانید، شاهد نافرمانی و عدم پذیرش حرف‌های شما از سوی کودک باشید. در برخی موارد، کودک علاوه بر نادیده گرفتن سخنان شما، پرخاشگری کلامی و رفتاری نیز، از خود نشان می‌دهد.
تاثیر داد زدن والدین بر سر کودکان
در واقع، تنبیه‌های شدید والدین، مانند فریاد زدن، می‌تواند کودکان را بسیار شدیدتر از آنچه قبلا تصور می‌شد، تحت تأثیر قرار دهد. در ادامه، مرکز اعزام پرستار کودک نیکوکاران سلامت، به بررسی تاثیرات داد زدن والدین بر سر کودکان، خواهد پرداخت. همچنین این مجموعه با در اختیار داشتن کادری مجرب و آموزش دیده بعنوان مراقب کودک، فرزندان شما را به بهترین نحو نگهداری و آموزش خواهند داد.
- داد زدن والدین بر سر کودکان و تشدید مشکلات رفتاری آنان
ممکن است فکر کنید که فریاد زدن سر فرزندتان، مشکل را حل می‌کند؛ اما حقیقت این است که شاید در لحظه‌ی فریاد زدن، اوضاع بهتر شود و او رفتار اشتباه را تکرار نکند، اما شک نکنید که رفتارش در آینده، بدتر می‌شود و مشکلات طولانی مدتی را ایجاد می‌کند. در واقع شما باید دوباره سر او فریاد بزنید و این چرخه معیوب فرزندپروری، تا زمانی که کودک بزرگ شود، ادامه خواهد داشت.
- فریاد زدن، نحوه رشد مغز کودک را تغییر می‌دهد
فریاد زدن و سایر تنبیه‌های شدید والدین، می‌تواند نحوه رشد مغز کودک را تغییر دهد. زیرا انسان‌ها وقایع و اطلاعات منفی را سریع‌تر و کامل‌تر از رویدادهای مثبت، پردازش می‌کنند.
- فریاد والدین باعث ترس در کودکان می‌شود
هر پدر و مادری علاقه‌مند به دوستی با فرزند خود است و در واقع، در حالت دوستی به زندگی با فرزند خود، ادامه می‌دهند. آیا خود شما می‌توانید، با کسی که از او می‌ترسید دوست شوید؟ در بهترین حالت، ترس کودک از والدین، با بزرگ شدن او از بین می‌رود و در بدترین حالت، ترس در طول بزرگسالی، در کودک شما باقی می‌ماند.
- ایجاد عزت نفس پایین در کودک
اعتماد به نفس یعنی دوست داشتن و باور به خود، داشتن اعتماد به توانایی‌های خود، احساس عزت نفس و سایر ویژگی‌های مشابه. اولین و مهلک ترین ضربه ای که داد زدن والدین بر سر کودکان وارد می‌کند، سرکوب حس عزت نفس اوست.
روش های جایگزین فریاد زدن بر سر کودکان
- کودک را با پیامدهای منفی رفتارش آشنا کنید
اگر فرزندتان قوانین را رعایت نکرد، او را از عواقب اعمالش آگاه کنید. تکنیک ایجاد وقفه، جمع آوری امتیاز و آموزش منطقی، به شما در این امر کمک می‌کند. به عنوان مثال، به او یادآوری کنید که اگر قبل از شام، تکالیف خود را انجام ندهد، نمی‌تواند تلویزیون تماشا کند. در این صورت، شما به او حق انتخاب داده‌اید تا کودک، تصمیمات خود را بگیرد که این امر، موجب تقویت قدرت تصمیم‌گیری در کودک نیز، می‌شود.
- از جوایز و تقویت مثبت استفاده کنید
اگر شکستن قوانین عواقب منفی دارد، رعایت پاداش را نیز، در مقابل آن در نظر بگیرید. فرزندتان را تشویق کنید تا قوانین را در خانه رعایت کند. برای مثال، از آن‌ها برای انجام کارهای مفید، قدردانی کنید.
سعی کنید به او توجه کنید تا مجبور نباشد برای جلب توجه شما کارهای منفی انجام دهد. اگر فرزند شما مشکل رفتاری دارد، به جای فریاد زدن بر سر او، می‌توانید از طریق پاداش دادن، تغییر رفتار را در او اعمال کنید. تأثیر انگیزه در کودکان، باعث می شود که کودک، با علاقه بیشتری از قوانین پیروی کند و رفتار خوب را در خود تقویت کند.
- در زمان مناسب از جملات هشدار‌دهنده استفاده کنید
زمانی که کودک، قوانین را رعایت نمی‌کند و از شما اطاعت نمی‌کند، از عبارات هشدار دهنده «اگر… پس …» استفاده کنید و سعی کنید، آموزش خود را بدون خشونت و تنبیه اجرا کنید. مثلاً به او بگویید که اگر اسباب بازی‌ها را کنار نگذارد، فردا نمی‌تواند با آن‌ها بازی کند. در این صورت، کودک با علم به جدی بودن شما نیز، یاد می‌گیرد که هر کاری عواقبی دارد.
چگونه خشم خود را کنترل کنیمم؟
مشاوران خانواده، راهکار‌های مختلفی را برای جلوگیری از فریاد زدن بر سر کودکان لجباز، پیشنهاد کرده‌اند که در ادامه، به بررسی هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.
- آرامش خود را حفظ کنید
زمانی که از شدت عصبانیت، آماده‌ی داد زدن بر سر کودکان خود شدید، کافیست آرامش خود را حفظ کرده و محیط را ترک کنید. ترک محیط برای چند دقیقه باعث می‌شود، از میزان عصبانیت شما کاسته شود و بتوانید، تصمیمات بهتری بگیرید. با این کار نه تنها اوضاع را بهتر مدیریت می‌کنید، بلکه به کودک یاد می‌دهید که خشم خود را کنترل کند.
- آرام و محکم صحبت کنید
سعی کنید به جای سرزنش، فریاد زدن، تهدید یا هر چیز دیگری، با احترام با فرزندتان صحبت کنید. نحوه صحبت کردن باید، آرام اما محکم باشد تا به عزت نفس آن‌ها لطمه وارد نشود. به جای بلند حرف زدن یا فریاد زدن، کنارش بنشینید تا حرف‌های شما تاثیر بیشتری بگذارد و در عین حال، صمیمیت و احترام را بین شما حفظ کند.
- در مورد احساس خود با فرزندتان صحبت کنید
در رابطه خود با کودکان، لازم نیست احساسات خود را پنهان کنید؛ چرا که مدیریت خشم، به معنای پنهان کردن احساسات نیست. بهتر است در مورد احساساتتان با او صحبت کنید. به این ترتیب، کودک شما خواهد فهمید که داشتن همه این احساسات طبیعی است.
از طرفی، با صحبت کردن، رابطه بهتری بین خود و فرزندتان ایجاد کرده‌اید. در این شرایط معمولاً کودک تشویق می‌شود تا کاری را که والدین از او می‌خواهند انجام دهد، زیرا رفتاری محترمانه، نسبت به خود و دیگران پیدا می‌کند.